• Verplaatsen kunstwerk naar Almere

  • Back

In 1968 verbond Théodore Strawinsky zijn naam aan een omvangrijke onderneming: de verandering van twee friezen met een totale lengte van 72 meter in de Willibrordkerk in Almelo. Slechts veertig jaar later besloten parochie, dekenaat en het bisdom Utrecht plannen te ontwikkelen voor de bouw van een nieuw en veel kleiner kerkgebouw. De Willibrordkerk en het aangrenzende Karmelklooster zouden plaats moeten maken voor de bouw van een woon-zorgcomplex voor ouderen. De nieuwe eigenaar van de kerk, de woningstichting St. Joseph uit Almelo, en het parochiebestuur kwamen overeen om de muurschildering van Théodore Strawinsky te behouden.

Het conserveren van het fries


In 2002 wordt bekend gemaakt, dat de woningbouwcorporatie St. Joseph uit Almelo de drie R.K. kerken in Almelo-Zuid zal aankopen. Op de plaats van de Willibrordkerk is een appartementencomplex gepland en de kerk zal daarom op korte termijn worden afgebroken. Als hierover definitief een besluit is genomen, staat de woningbouwcorporatie, die niet alleen de eigenaresse van het gebouw maar ook van het hierin aangebrachte kunstwerk is geworden, voor de prangende vraag, wat er met de tweeënzeventig meter lange wandschildering van Strawinsky moest gebeuren. Men wint advies in bij het Instituut Collectie Nederland en raakt al snel overtuigd van de waarde van de schilderingen: ze zullen behouden worden, door ze af te nemen. Dit gebeurt volgens de zogeheten strappo-methode. De opdracht hiertoe krijgt het restauratieatelier De Manenstegell BV uit Deventer.

De muurschildering bestaat uit dertig panelen die scènes uit het leven van Jezus van Nazareth verbeelden. De panelen zijn van de muur gehaald en op linnen aangebracht, een intensief procédé, waarbij het snijverlies minimaal was. Door de panelen aaneen te schakelen wordt het beeld van de twee friezen van elk zesendertig meter uit de Willibrordkerk, hersteld.


In oktober 2004 beginnen medewerkers van het restauratieatelier op een steiger met de klus, die enkele maanden in beslag zal nemen. Allereerst nemen de restauratoren een proef om te kijken of de gekozen methode ook het gewenste resultaat geeft. Als dit inderdaad het geval blijkt, kan het echte werk van start gaan.

Het conserveren van het fries in beeld.

Men begint met het schoonmaken van het kunstwerk, dat gedurende vijfendertig jaar blootgesteld is geweest aan de walm van vele brandende kaarsen.

Daarna wordt de schildering behandeld met ‘colette, een Italiaanse lijm die in water oplosbaar is. Vervolgens plakt men er een laag van kleine lapjes kaasdoek op, waarna er op de naden nog een laag linnen overheen komt.

Na een droging van twee weken kan worden begonnen met het daadwerkelijke afnemen van de schildering. In gelijke delen wordt vervolgens het doek, dat op het kunstwerk is geplakt doorgesneden, waarna het zonder grote problemen van de muur kan worden afgenomen.

De schildering zit nu achterstevoren op het aangebrachte doek. Nu volgt er een arbeidsintensief en secuur karwei, namelijk het verwijderen van het op de achterzijde van de schildering vastgehechte steengruis dat van de muur is meegekomen. Als ook deze klus is geklaard, verlaat de schepping van Théodore Strawinsky het kerkgebouw waar het bijna veertig jaar deel van heeft uitgemaakt. Medewerkers brengen het over naar het restauratieatelier in Deventer.

Hier vindt het volgende deel van het karwei plaats, het overzetten op een nieuwe drager. Ook dit verloopt geheel volgens plan, waarna de tijdelijke beplakking weer verwijderd kan worden door intensief te spoelen in een speciaal bad. Ten slotte moeten nog enkele kleine plekjes geretoucheerd worden. 

De restauratoren blikken met voldoening en terechte trots terug op het bereikte resultaat, want de gehele operatie is bijzonder geslaagd te noemen. Het verlies bleek minder dan één procent. Het kunstwerk van Strawinsky is klaar voor een andere bestemming.

In februari 2021 opent in Almere een nieuwe kerk voor de Rooms Katholieke Parochie Sint Bonifatius. Deze kerk is net als de Willibrordkerk in Almelo gebouwd in de stijl van de “Bossche School”. Bij de bouw is er rekening mee gehouden om het 72 meter lang kunstwerk een plekje te kunnen geven.

Het interieur, waarbij het meubilair dat op het altaar staat gemaakt is in de stijl van de “Bossche School” .

De zuidwand, met de Maria kapel, met daar boven links het begin van het kunstwerk van Théodore Strawinsky. Helaas is door bezuinigingen op de bouw van de kerk, de kerk iets kleiner uitgevallen, waardoor een deel van het kunstwerk te zien is in de narthex van de kerk.